تهویه مطبوع شاخه ای از تاسیسات در مهندسی مکانیک می باشد که با توجه به عملکرد و کاربری سیستم های مختلف در این زمینه، دارای تنوع بالایی می باشد.

کولر گازی یکی از این سیستم ها می باشد. کولر گازی ها از سیکل تبرید پیروی می کنند که اصلی ترین اجزای آن، کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور می باشد که مبرد فریونی با ویژگی های خاص در داخل این سیکل بسته عبور میکند که با تبادل حرارتی با محیط، سرمایش و گرمایش فضای کاربری را تامین می کنند.

تبرید به منظور شرایط مناسب برای کاهش دمای یک مکان ( یا یک ماده ) نسبت به محیط آن صورت می گیرد و یا انتقال گرما از یک محیط با دمای پائین به یک محیط با دمای بالاتر می توان تعریف کرد. گرما از یک محیط با با دمای بالاتر به یک محیط با دمای پائین تر به خودی خود انتقال می یابد و نیاز به کار نداریم ولی چنانچه بخواهیم عکس این را عمل را انجام دهیم حتما نیاز به کار داریم. در سیستم تبرید تراکمی مقداری گرما در اواپراتور جذب و مقداری گرما در کندانسور دفع می گردد.

2-1 – تراکم گاز تا دمایی بالاتر از دمای تقطیر ( در کمپرسور )
3-2 – تقطیر هم فشار و دفع گرما در محیط ( در کندانسور )
4-3 – خفقان شامل افت فشار و دما ( در شیر انبساط )
1-4 – تبخیر مایع مبرد به صورت هم دما و هم فشار و جذب گرما ( در اواپراتور )
وسیله ای که این چرخه را درچنین مسیری طی کند دستگاه سرد کننده و سیستمی که مواجه با چنین چرخه ای شود سیستم سرد کنندگی تبرید می نامند. در هر سیستم تبرید هدف گرفتن بیشترین مقدار گرما از منبع سرد با صرف کمترین کار ممکن (کمترین مصرف انرژی) می باشد.

اجزای سیکل تبرید

کمپرسور: با مصرف انرژی اکتریکی، گاز مبرد را از اواپراتور مکش می کند و سپس آن را فشرده ساخته و وارد کندانسور می نماید.. کمپرسور ها با توجه به ظرفیت و اقلیم و نوع دستگاه دارای انواع مختلفی هستند که در کولر گازی به طور معمول از نوع روتاری، پیستونی و اسکرال مورد استفاده قرار می گیرد.

کندانسور: برای دفع گرمای جذب شده در اواپراتور و گرمای حاصل از تراکم مبرد در کمپرسور از کندانسور استفاده می شود.

شیر انبساط: دستگاهی است که موجب کاهش فشار مبرد مایع و پایین آوردن دمای اشباع مبرد می شود.

اواپراتور :با جذب گرمای محیط که موجب تبخیر مبرد درداخل آن می شود ،باعث می شود حرارت از محیط سرد و از محصولات موجود در محیط گرفته شود.
ظرفیت کولر گازی بر حسب Btu/hr بیان می شود که ( British Thermal Unit ) واحد اندازه گیری انرژی گرمایی در تاسیسات برودتی و حرارتی می باشد. در تعریف هر BTU میزان گرمایی است که دمای یک پوند آب را در فشار یک اتمسفر به میزان یک درجه از 60 درجه فارنهایت به 61 درجه فارنهایت برساند.

دسته بندی انواع کولرگازی

کولرگازی پنجره ای
مجموعه ای یک تکه می باشد که همه اجزای سیکل تبرید در آن قرار می گیرد و جزو ابتدایی ترین نوع کولر گازی می باشند.

به دلیل آنکه نیمی از دستگاه باید در محیط داخل و نیمی دیگر در محیط بیرون و در مجاورت هوای آزاد قرار گیرد  معمولا چنین حالتی باید در محل پنجره ها قابلیت نصب دارد، به کولرگازی پنجره ای معروف هستند..

کولر گازی پرتابل
مشابه کولر گازی پنجره ای است با این تفاوت که قابل حمل بوده و در محل خاصی نصب نمی شود.

در همه این کولر ها باید هوای کندانسور از طریق لوله پلاستیکی قابل انعطاف به بیرون هدایت شود و موارد استفاده این دستگاه بیشتر در فضاهای کوچک و اتاقکها می باشد.

کولر گازی اسپلیت
اسپلیت یک چرخه تبرید تراکمی را به دو قسمت تقسیم کرده و یک قسمت آن در داخل محیط ساختمان و دیگری در بیرون از ساختمان و در هوای آزاد نصب می شود.

با این کار قسمت پر سرو صدای سیکل یعنی کمپرسور، به بیرون از محیط ساختمان منتقل شده و تنها قسمت اواپراتور که وجود آن در داخل محیط ضروری می باشد. در داخل قرار می گیرد.

اسپلیت دیواری (Wall Mounted)
تنوع ظرفیتی از 9000 تا 36000 BTU/h شامل می شوند و در بعضی مدل ها دارای کمپرسور اینورتر با کمترین میزان مصرف می باشند. و پنل داخلی یا همان اواپراتور بر روی دیوار نصب می شود و به همین دلیل به نام دیواری شناخته می شوند.

انواع کولرگازی

اسپلیت کانالی (Duct)
در نوع اسپلیت کانالی آن یونیت داخلی در داخل سقف کاذب قرار می گیرد ، نیاز به یک سیستم کانال کشی برای توزیع هوای مطبوع می باشد.

از مزایای این نوع اسپلیت عدم اشغال فضای دیوار، امکان تعبیه کویل آبگرم در یونیت داخلی و کم شدن تعداد کندانسور ها می باشد.

اسپلیت ایستاده (Standing )
سیستم کولر گازی اسپیلت ایستاده دارای دستگاه داخلی و بیرونی بوده و کاملا مشابه اسپیلت ساده می باشد. تنها تفاوت این سیستم با سیستم های دیگر در این است که طراحی دستگاه داخلی این سیستم، مخصوصا فن آن، برای فضاهای بزرگ مانند سالن ها، اداره جات و مساجد مناسب بوده و پرتاب باد این دستگاه بیشتر از دستگاههای قبلی می باشد.

سقفی زمینی( Floor Ceiling )
در این اسپلیت یونیت داخلی هم  می تواند بصورت زمینی کنار دیوار قرار بگیرد و هم بصورت خوابیده به سقف قابل نصب می باشد.

انواع کولرگازی کاستی ((Cassette
این نوع اسپلیت در داخل سقف کاذب قرار می کیرد و از وسط مکش و از چهار جهت دهش هوا دارد و معمولا دارای کاربری تجاری و اداری می باشد و برای مکان هایی دارای ارتفاع سقف بیشتر از حد معمول مورد استفاده قرار می گیرد .

سقفی دیواری ) Wall Mounted Ceiling )
همانند مدل های دیواری هستند فقط دریچه مکش آنها بصورت اریب طراحی شده است که می توان پنل داخلی را تا بالاترین حد ممکن به سقف نصب نمود.

کولر گازی مولتی پنل یا چند تکه (Multi Pannel)
کولر گازی مولتی پنل یک دستگاه بیرونی شامل کندانسور هوایی و کمپرسور و چند دستگاه داخلی از انوع مختلف ذکر شده می تواند وجود داشته باشد. تعداد دستگاه های داخلی از 2 تا حدود 100 عدد می تواند باشد.

انواع کولرگازی

سیستم vrf
سیستم هایی هستند که دارای بیش از چهار پنل داخلی می باشند.

معمولا با استفاده از تکنولوژی پیشرفته ی الکترونیکی، قابلیت کنترل و استفاده ی مجزای هر دستگاه داخلی، مانند یک دستگاه کاملاً مستقل را دارند که اصطلاحاً به آنها سیستمهای جریان مبرد متغییر (Variable Refrigerant Flow) یا VRF گفته می شود.

مدل های کولرگازی اجنرال OGENERAL  DC INVERTER دارای برد دی سی اینورتر گاز R410R :

کولرگازی اجنرال کیت اینورتر DC مدل ASGS12LFCA گاز R410A رده انرژی A + + +